Uçuk, Herpes Simpleks Virüsü (HSV) kaynaklı, bulaşıcı ve tekrar eden bir enfeksiyon hastalığıdır. İki ana tipi vardır:
Belirtiler genellikle virüse ilk kez maruz kalındığında daha şiddetli olur:
Aşağıdaki durumlarda mutlaka doktora başvurulmalıdır:
HSV enfeksiyonları tamamen yok edilemez, ancak tedaviyle kontrol altına alınabilir:
HSV enfeksiyonu genellikle hafif seyretse de bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir:
Tedaviye destek olarak:
HSV-1 ve HSV-2 kaynaklı uçuklar yaşam kalitesini etkileyebilir ama doğru bilgi ve tedaviyle kontrol altında tutulabilir. Erken müdahale ve hijyen kurallarına dikkat ederek yayılmasını önleyebilir, belirtileri hafifletebilirsiniz.
Uçuk, HSV-1, HSV-2, Genital Herpes, Herpes Simpleks, Dudak Uçuğu, Ağız Uçuğu, Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar, Antiviral Tedavi, Genetik Testi, Cilt Enfeksiyonları, Bağışıklık Sistemi, Viral Enfeksiyon
- HSV-1: Genellikle ağız çevresinde çıkan uçuklara neden olur.
- HSV-2: Daha çok genital bölgede enfeksiyon oluşturur (genital herpes).
Uçuk Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler genellikle virüse ilk kez maruz kalındığında daha şiddetli olur:HSV-1 (Ağız Uçuğu):
- Dudaklarda, ağız çevresinde veya burun kenarında kaşıntı, yanma ve sızlama hissi
- Sonrasında ortaya çıkan içi su dolu kabarcıklar
- Kabarcıklar patlayıp kuruduktan sonra kabuk bağlar
- Hafif ateş, yorgunluk, boğaz ağrısı eşlik edebilir
HSV-2 (Genital Herpes):
- Genital veya anal bölgede kaşıntı, yanma, ağrı
- Küçük su dolu lezyonlar (kabarcıklar)
- İdrar yaparken yanma
- Kas ağrısı, baş ağrısı ve lenf bezlerinde şişme
Uçuk (HSV) Nasıl Anlaşılır / Tespit Edilir?
- Klinik muayene ile genellikle kolay teşhis edilir
- PCR testi ile virüsün DNA’sı tespit edilebilir
- HSV antikor testi ile geçmiş ya da mevcut enfeksiyon doğrulanabilir
- Genital uçuk için kültür veya sürüntü örneği alınabilir
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Aşağıdaki durumlarda mutlaka doktora başvurulmalıdır:- İlk defa uçuk çıkıyorsa
- Uçuklar sık sık tekrarlıyorsa
- Genital bölgede ağrılı yaralar oluşuyorsa
- Göz çevresinde uçuk çıkmışsa (görme kaybı riski!)
- Bağışıklık sistemi baskılanmış bireylerde
HSV Nasıl Tedavi Edilir?
HSV enfeksiyonları tamamen yok edilemez, ancak tedaviyle kontrol altına alınabilir:- Antiviral ilaçlar: asiklovir, valasiklovir veya famsiklovir
- İlk atakta tedavi süresi daha uzundur
- Tekrarlayan uçuklarda kısa süreli tedavi veya bastırıcı (sürekli) tedavi uygulanabilir
- Ağrıyı azaltmak için lokal kremler kullanılabilir
Uçuk Nelere Sebep Olur?
HSV enfeksiyonu genellikle hafif seyretse de bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir:- Yenidoğanda herpes (neonatal herpes) – doğum sırasında bulaşır, çok tehlikelidir
- Göz enfeksiyonları – HSV keratiti
- Sinir sistemi tutulumu – Herpes ensefaliti (beyin iltihabı)
- Psikolojik stres ve sosyal kaygı – özellikle genital herpes vakalarında
HSV’den Nasıl Korunulur?
- Uçuk çıkmış kişilerle yakın temastan (öpüşme, cinsel ilişki) kaçının
- Prezervatif kullanımı, genital herpes bulaş riskini azaltır
- Ortak havlu, makyaj ürünü, tıraş bıçağı kullanmayın
- Bağışıklık sistemini güçlendirin: yeterli uyku, sağlıklı beslenme, stres yönetimi
- Hamileyseniz ve HSV geçmişiniz varsa, doğum şekli hakkında mutlaka doktora danışın
Uçuğa Ne İyi Gelir?

- Uçuk başlangıcında buz kompresi uygulamak
- Lizin takviyeleri bazı kişilerde yararlı olabilir
- Çinko içeren kremler iyileşme süresini kısaltabilir
- Dudakları nemli tutmak, çatlakları önler
- Stresi azaltmak, tetikleyici faktörleri kontrol altında tutar