NT-proBNP (N-Terminal pro B-type Natriüretik Peptid), kalp kası hücrelerinin gerilmesi veya baskı altında kalması sonucu kana salınan bir maddedir. Genellikle kalp yetmezliği başta olmak üzere çeşitli kalp hastalıklarının tanı ve takibinde kullanılır.
Değerler yaşa göre değişebilir:
Not: Referans aralıkları laboratuvara göre değişebilir.
Yüksek NT-proBNP düzeyleri, kalbin normalden fazla zorlandığını veya hasar gördüğünü gösterir.
Düşük NT-proBNP düzeyleri, genellikle kalbin normal çalıştığını gösterir. Kalp yetmezliği olasılığı bu durumda düşüktür.
NT-proBNP testi, kalp yetmezliği başta olmak üzere kalp sağlığı hakkında hayati bilgiler sağlar. Erken tanı, doğru tedavi planlaması ve takip açısından önemlidir.
NT-proBNP Testi Ne İçin Yapılır?
Kalp yetmezliği tanısı
Kalp yetmezliği şiddetinin değerlendirilmesi
Tedaviye verilen yanıtın izlenmesi
Nefes darlığının nedeninin kalp kaynaklı mı, akciğer kaynaklı mı olduğunu ayırmak için
NT-proBNP Normal Değer Aralıkları
Değerler yaşa göre değişebilir:| Yaş | Normal Değer (pg/mL) |
|---|---|
| < 50 yaş | < 125 pg/mL |
| ≥ 50 yaş (kalp yetmezliği için riskli) | < 450 pg/mL |
| Akut kalp yetmezliği şüphesi | > 900 pg/mL (≥50 yaş) |
Not: Referans aralıkları laboratuvara göre değişebilir.
NT-proBNP Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Yüksek NT-proBNP düzeyleri, kalbin normalden fazla zorlandığını veya hasar gördüğünü gösterir.
Yüksekliğin Nedenleri:
- Kalp yetmezliği (konjestif kalp yetmezliği)
Kalp krizi (miyokard enfarktüsü)
Sol ventrikül disfonksiyonu
Pulmoner emboli (akciğere pıhtı atması)
Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
Böbrek yetmezliği
Septik şok veya ciddi enfeksiyonlar
Yüksek NT-proBNP Belirtileri:
- Nefes darlığı (özellikle yatarken)
- Ayak bileklerinde ve bacaklarda şişlik (ödem)
- Halsizlik, yorgunluk
- Hızlı kilo alımı (sıvı birikimi nedeniyle)
- Göğüs ağrısı
NT-proBNP Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Düşük NT-proBNP düzeyleri, genellikle kalbin normal çalıştığını gösterir. Kalp yetmezliği olasılığı bu durumda düşüktür.
Ne Anlama Gelir?
- Kalp yetmezliği dışlanabilir
- Nefes darlığı kalp dışı nedenlerden (örneğin KOAH, astım) kaynaklanıyor olabilir
NT-proBNP Testi Nasıl Yapılır?
- Basit bir kan testiyle gerçekleştirilir
- Açlık gerekmez
- Hızlı sonuç alınabilir ve acil servislerde sık kullanılır
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yaş ilerledikçe doğal olarak artabilir- Böbrek hastalığı, NT-proBNP seviyesini yükseltebilir (kalp dışı nedenlerle)
Bazı ilaçlar (örneğin ACE inhibitörleri) düzeyi etkileyebilir
Sonuç