Lepra, halk arasında cüzzam olarak da bilinen, Mycobacterium leprae bakterisinin neden olduğu kronik ve bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık sinir sistemini, deriyi, gözleri ve solunum yollarını etkiler. Yavaş seyreden yapısı nedeniyle belirtileri yıllar içinde ortaya çıkabilir.
Erken teşhis ve tedavi ile tamamen iyileştirilebilen lepra, sosyal damgalamalara neden olsa da günümüzde etkili ilaçlarla tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Lepra, vücudun farklı bölgelerini etkilediği için belirtiler kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın semptomlar şunlardır:
Lepra tanısı hem klinik muayene hem de laboratuvar yöntemleriyle konur:
Şu belirtilerden biri varsa mutlaka dermatoloji ya da enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır:
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) önerdiği çoklu ilaç tedavisi (Multidrug Therapy - MDT) leprayı tamamen iyileştirebilir:
Tedavi edilmediğinde lepra şu komplikasyonlara yol açabilir:
Lepra bulaşıcıdır ama kolay bulaşmaz. Korunmak için:
Lepra, geçmişte korkulan bir hastalık olsa da günümüzde erken teşhis ve etkili antibiyotik tedavileriyle tamamen iyileştirilebilir. Damgalamadan çok bilinçlendirmeye ihtiyaç vardır. Toplumda farkındalık artarsa, hem bulaş hem de komplikasyonlar önlenebilir.
Lepra, Cüzzam, Mycobacterium leprae, Deri Hastalıkları, Sinir Hasarı, Lepra Belirtileri, Lepra Tedavisi, Enfeksiyon Hastalıkları, Antibiyotik Tedavisi, Genetik Testi, Bulaşıcı Hastalıklar, DSÖ, Cilt Enfeksiyonu, His Kaybı
Erken teşhis ve tedavi ile tamamen iyileştirilebilen lepra, sosyal damgalamalara neden olsa da günümüzde etkili ilaçlarla tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Lepra Belirtileri Nelerdir?
Lepra, vücudun farklı bölgelerini etkilediği için belirtiler kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın semptomlar şunlardır:- Ciltte renk değişikliği gösteren uyuşukluklu lekeler
- Ellerde ve ayaklarda his kaybı
- Kas güçsüzlüğü veya felç
- Deride kalınlaşma, kuruma veya dökülme
- Burun tıkanıklığı veya burun kanaması
- Gözlerde kuruluk ve görme problemleri
- Yüzde şişme, kulak memelerinde kalınlaşma
- Yaralanmalara karşı duyarsızlık (yanık veya kesik hissedilmez)
Lepra Nasıl Anlaşılır / Tespit Edilir?
Lepra tanısı hem klinik muayene hem de laboratuvar yöntemleriyle konur:- Sinirlerde ve ciltte his kaybı tespiti
- Cilt lezyonlarından alınan örnekle yapılan bakteriyolojik testler
- Deri biyopsisi
- Bazı durumlarda PCR testi ile M. leprae DNA'sı aranabilir
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Şu belirtilerden biri varsa mutlaka dermatoloji ya da enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır:- Ciltte hissiz ve renk değiştirmiş bölgeler
- El, ayak veya yüz sinirlerinde güçsüzlük, incelme
- Sürekli iyileşmeyen cilt yaraları
- El veya ayakta uyuşukluk ve kas erimesi
Lepra Nasıl Tedavi Edilir?
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) önerdiği çoklu ilaç tedavisi (Multidrug Therapy - MDT) leprayı tamamen iyileştirebilir:- Tedavide rifampisin, klofazimin ve dapson gibi antibiyotikler birlikte kullanılır
- Tedavi süresi 6 ila 12 ay arasında değişir
- Tedavi ücretsizdir ve birçok ülkede devlet tarafından karşılanır
- Geç kalınmış vakalarda sinir hasarı kalıcı olabilir; bu yüzden erken teşhis önemlidir
Lepra Nelere Sebep Olur?
Tedavi edilmediğinde lepra şu komplikasyonlara yol açabilir:- Kalıcı sinir hasarı ve duyu kaybı
- El ve ayakta deformasyonlar
- Körlük
- Ciltte kalıcı şekil bozuklukları
- Sosyal dışlanma ve psikolojik travmalar
Lepradan Nasıl Korunulur?
Lepra bulaşıcıdır ama kolay bulaşmaz. Korunmak için:- Hasta bireylerle uzun süreli ve yakın temastan kaçının
- Aile bireyleri düzenli olarak sağlık taramasından geçmeli
- Erken tanı ve tedavi ile bulaşma riski neredeyse sıfırlanır
- Bağışıklık sistemi güçlü tutulmalıdır
Lepra Tedavisine Ne İyi Gelir?
- Tıbbi tedavi aksatılmadan uygulanmalı
- Sağlıklı ve dengeli beslenme ile bağışıklık desteklenmeli
- Göz, el ve ayak bakımı ihmal edilmemeli
- Fizik tedavi ile sinir hasarları hafifletilebilir
- Psikolojik destek de önemli bir unsurdur