GLU tahlili, kandaki glukoz (şeker) seviyesini ölçmek için yapılan bir kan testidir. Glukoz, vücudun en temel enerji kaynaklarından biridir ve özellikle beyin fonksiyonları için kritik öneme sahiptir. Bu test, genellikle diyabet tanısı, kan şekeri takibi ve metabolik sağlık değerlendirmesi için yapılır.
Ne İçin Yapılır?
GLU tahlili, şu durumları değerlendirmek için yapılır:
- Diyabet (şeker hastalığı) tanısı ve takibi
- Hipoglisemi (düşük kan şekeri) kontrolü
- Metabolik bozuklukların izlenmesi
- Açlık kan şekeri düzeyinin belirlenmesi
- İnsülin direnci ve prediyabetin tespiti
Genellikle
açlık (8–12 saatlik) kan örneği alınarak gerçekleştirilir.
GLU Normal Değerleri Kaç Olmalıdır?
GLU testinin referans aralığı şu şekildedir:
| Durum | GLU Değeri (mg/dL) |
|---|
| Normal | 70 - 99 |
| Prediyabet (riskli seviye) | 100 - 125 |
| Diyabet | 126 ve üzeri |
| Hipoglisemi (düşük seviye) | 70’in altı |
Bu değerler
açlık kan şekeri için geçerlidir.
Yüksek Glukoz (Hiperglisemi) Ne Anlama Gelir?
GLU değerinin yüksek çıkması,
kan şekerinin normalden fazla olduğu anlamına gelir. Bu durum:
- Tip 1 veya Tip 2 diyabet
- Stres, enfeksiyon, bazı ilaçlar (kortizon vs.)
- Hormon bozuklukları (Cushing sendromu, hipertiroidi)
- Pankreas hastalıkları
gibi nedenlerden kaynaklanabilir.
Glukoz Yüksekliği Hangi Belirtilere Yol Açar?
Kanda glukoz seviyesinin yüksek olması genellikle şu belirtilerle kendini gösterir:
- Aşırı susuzluk hissi (polidipsi)
- Sık idrara çıkma (poliüri)
- Açlık hissi (polifaji)
- Bulanık görme
- Yorgunluk ve halsizlik
- Yara iyileşmesinde gecikme
- Kilo kaybı (Tip 1 diyabet)
Uzun süreli yüksek glukoz seviyesi,
göz, böbrek, kalp ve sinir sisteminde kalıcı hasarlara yol açabilir.
Düşük Glukoz (Hipoglisemi) Ne Anlama Gelir?
GLU seviyesinin düşük olması, vücudun yeterli enerjiye ulaşamadığını gösterir. Düşük glukoz:
- Uzun süreli açlık
- İnsülin veya şeker düşürücü ilaçların fazla alınması
- Ağır egzersiz sonrası yeterli beslenmeme
- Karaciğer hastalıkları
- Alkol tüketimi
- Hormon bozuklukları (Adrenal yetmezlik, hipopituitarizm)
gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Glukoz Düşüklüğü Hangi Belirtilere Neden Olur?
Hipoglisemi tehlikeli olabilir. Aşağıdaki belirtiler varsa kan şekeri acilen ölçülmelidir:
- Baş dönmesi ve sersemlik
- Soğuk terleme
- Huzursuzluk, titreme
- Kalp çarpıntısı
- Bilinç bulanıklığı veya bayılma
- Karın ağrısı ve mide bulantısı
- Davranış değişiklikleri, sinirlilik
Şiddetli hipoglisemi durumunda acil müdahale gerekebilir!
Glukoz Seviyesi Nasıl Dengelenir?
Hem yüksek hem de düşük glukozdan korunmak için şu önerilere dikkat edilmelidir:
Düzenli ve dengeli beslenme
Düzenli egzersiz
Diyabet hastalarının ilaçlarını aksatmaması
Hipoglisemi riski taşıyanların yanlarında şeker bulundurması
Kan şekeri takibi yapan glukometre kullanımı
Düzenli doktor kontrolü
Sonuç
GLU tahlili, genel sağlık durumunun izlenmesinde ve diyabet gibi kronik hastalıkların tanısında kritik öneme sahiptir.
Normal aralıkların dışında çıkan sonuçlar, ciddi sağlık problemlerinin habercisi olabilir. Bu nedenle testin sonucu ne olursa olsun,
doktor değerlendirmesi mutlaka gereklidir.
